Үнемі әлсіздік, ұйқышылдық, ашуланшақтық және жаман көңіл-күй – кез келген жұмыс істейтін адамның қалыпты жағдайы сияқты. Әсіресе қазір, қыста, айналасындағылардың бәрі сұр, және денеде дәрумендер мен күн сәулесі жетіспейтін кезде.
Бірақ егер бұған аз қозғалатын өмір салтын, жұмыстағы және үйдегі күйзелістерді қосатын болсақ, онда мұндай жағдай нашарлай түсуі мүмкін — созылмалы шаршау (немесе астения) пайда болады. Бұл жағдайда денеге көмектесуге болады және көмектесу қажет. Төменде біз қалпына келтіруге және қайтадан жандану сезіміне көмектесетін 4 қарапайым ұсыныс береміз.
1. Белсенді болу
Неліктен бұл маңызды?
Кез келген жасушаларға оттегі қажет. Оның көмегімен митохондриялар (жасушалардың шағын энергетикалық станциялары) қоректік заттарды тотықтырады және оларды АТФ-ке - біздің ағзамыз үшін отын отын-молекулаларына айналдырады. АТФ-тен алынатын энергия адам ештеңе жасамаған кезде де жұмсалады - мысалы, ағзалардың жұмысына, тыныс алуға, қан айналымына және ойлауға. Оттегі жоқ = энергия жоқ = өмірге деген күш жоқ.
Не істеуге болады?
Спортпен шұғылдану — жүгіруді бастау, велосипедке отыру, жаттығу жасау, йогаға немесе бассейнге жазылу. Кез келген белсенділік кезінде митохондрияға көбірек оттегі түседі, оның көмегімен олар қоректік заттарды «жағады» және АТФ-ті синтездейді.
Дәл осы себепті таза ауамен көбірек тыныс алу маңызды — мысалы, саябақта немесе орманда серуендеу, сонымен қатар пәтерді немесе кеңсені үнемі желдету.
2. Тамақтануды реттеу
Неліктен бұл маңызды?
Тағы да жасушалар туралы сөз болып отыр. Олардың дұрыс жұмыс істеуі үшін бір оттегі жеткіліксіз — егер оларға глюкоза, аминқышқылдары және май қышқылдары сияқты қоректік заттар түспесе, онда АТФ неден синтезделеді? егер Егер толыққанды түскі астың орнына шоколадпен және кофемен жеңіл тамақтанатын болсаңыз, ағзаның күш алатын жері болмайтыны таңқаларлық емес,
Не істеуге болады?
Дұрыс және теңдестірілген тамақтануды бастау керек. Тағам мөлшері ағзаға қажетті нутриенттерден тұруы керек:
Сондай-ақ, тағаммен бірге пайдалы дәрумендер мен микроэлементтердің ағзаға енуі де маңызды. Судың жеткілікті мөлшері туралы да ұмытуға болмайды — ал бірақ фаст-фуд сияқты зиянды факторлардан бас тарту керек.
Күн тәртібін жасау
Неліктен бұл маңызды?
Әрине, барлық істерді жазып қойып, оларды минутына дейін қатаң түрде орындау міндетті емес. Бірақ дұрыс режім болмаса, демалысты «кейінге қалдыру», қобалжу, іс жүзінде тәулік бойы жұмыс істеу немесе бір уақытта көптеген жұмыстарды — жұмысты, оқуды, отбасын, спортзалды және ойын-сауықты қатар орындау қаупі бар.
Мұндай қауырт кесте шаршауға, энергияның жоғалуына және күйзелістерге әкелуі мүмкін. Тіпті ұзақ демалғаннан кейін де ағза қалпына келіп үлгермейді және нәтижесінде астения пайда болады.
Не істеуге болады?
Өз күніңізді үш бөлікке бөлу керек.
4. Көмек сұрау
Неліктен бұл маңызды?
Созылмалы шаршау — әрдайым шамадан тыс жұмыс істеудің салдары бола бермейді. Кейде бұл ағзадағы қандай да бір қиындықтарға байланысты пайда болады - мысалы, зат алмасудың бұзылуына байланысты. Сондай-ақ, адамға суық тиді немесе бірдеңемен уланды, ағза қалпына келу үшін барлық күш-жігерін жұмсайтын, енді қалпына келтіру үшін ресурстар жетіспейтін жағдайлар да болады. Мұндай жағдайда өзін өзі емдеумен айналысу қауіпті.
Не істеуге болады?
Маманға бару және талдаулар тапсыру. Тек дәрігер ғана нақты диагноз қоя алады, созылмалы шаршаудың неліктен пайда болғанын анықтай алады — мысалы, ұйқының болмауы немесе ауру — және дұрыс емдеуді тағайындай алады.
Сондай-ақ, маман мысалы «Милдронат® 250 мг» препараты сияқты қолдаушы препараттарды қабылдауды тағайындай алады. Бұл жұмыс қабілеттілігін қалпына келтіруге және физикалық және ақыл-ой жүктемелеріне төзімділікті жақсартуға көмектесетін заманауи құрал. Препараттың әрекет етуші заты — мельдоний, ол:
«Милдронат® 250 мг» белсенді өмір салтын ұстанатындарға және жаттығулардан кейін тез қалпына келгісі келетіндерге; кеңседе жұмыс істейтіндерге және үнемі шамадан тыс жүктеме мен шаршауды сезінетіндерге; және жұмыстан бастап отбасы мен ойын-сауыққа дейін - барлығына уақыт бөлгісі келетін адамдарға жарамды.
